Czy twardość węglanowa może być wyższa od twardości całkowitej?
Sprawdziłem twardość wody zestawem testowym sera gH-Test oraz zestawem testowym kH-Test. Wyniki okazały się być 7°dGH oraz 14°dKH. Jak to możliwe? Myślałem, że wartość KH musi być zawsze niższa lub przynajmniej równa wartości GH, ponieważ twardość węglanowa stanowi jedynie składnik twardości ogólnej. Czy się mylę?
Witaj,
przyczynę takiej różnicy wyjaśniam poniżej:
z "chemicznego" punktu widzenia, twardość całkowita to całkowita ilość jonów metali dwuwartościowych. W praktycznych terminach akwarystycznych, można to uprościć do wapnia i magnezu, wszystkie inne jony dwuwartościowe (np. stront lub bar) występują w tak niskich koncentracjach, że są one nieistotne.
Twardość węglanowa jest częścią twardości całkowitej występującej w postaci węglanu (wodoru). Prowadzi to do wniosku (jak sam prawidłowo zasugerowałeś), że KH może rzeczywiście maksymalnie zrównać się z GH.
Jednak istnieją również (wodorowe) węglany jonów jednowartościowych, takich jak potas czy sód. Te nie są mierzalne przez zestawy testowe do pomiaru GH (które mierzą tylko jony metali dwuwartościowych), ale są wykrywalne przez testy służące do pomiaru twardości węglanowej.
Precyzując, zamiast KH trzeba by to określić "zdolnością wiązania kwasów do pH 4,3", czego prawie nikt z akwarystów nie robi.
Innymi słowy: kiedy mówimy o "KH" w świecie akwarystów, tak naprawdę mamy na myśli zdolność wiązania kwasów.
To dlatego zmierzone "KH" może mieć wartość wyższą niż GH.
Nie jest to "sztucznie stworzony przykład laboratoryjny", taka sytuacja faktycznie zdarza się w naturze. Jeziora Malawi i Tanganika to dobrze znane przykłady, które są istotne również z punktu widzenia akwarystyki: mierzalna twardość całkowita w Jeziorze Malawi wynosi około 5°dGH, podczas gdy "twardość węglanowa" oscyluje wokoło 7°dKH. W Jeziorze Tanganika wynoszą one odpowiednio 11°dGH i 16°dKH.
Pozdrawiam
sera GmbH
Dr. Bodo Schnell