Kan de carbonaathardheid hoger zijn dan de totale hardheid?
Ik heb met de sera gH-Test alsook met de sera kH-Test de hardheid van het water getest. Het resultaat was 7 °dGH en 14 °dKH. Hoe kan dit? Ik dacht, de KH-waarde zou in ieder geval lager of hooguit hetzelfde zijn als de GH-waarde, omdat de carbonaathardheid maar een deel uitmaakt van de totale hardheid. Is dit niet juist?
Hallo,
deze discrepantie komt zo tot stand:
Vanuit de "chemische" zicht is de totale hardheid de som van de bivalente metaalionen. In de aquaristieke praktijk kan men dit zonder bedenken vereenvoudigen in calcium en magnesium, alle andere bivalente ionen (bijv. strontium en barium) zijn er in zo lage concentraties aanwezig, dat men ze gerust kan verwaarlozen.
De carbonaathardheid is degene deel van de totale hardheid, die als (hydrogenium) carbonaat aanwezig is. Daaruit volgt (dus uw vermoeden is volledig juist), dat de KH zowaar maximaal gelijk aan de GH kan worden.
Maar nu zijn er ook (hydrogenium-)carbonaten van monovalente ionen, bijvoorbeeld kalium of natrium. Deze worden van GH-tests (die de bivalente metaalionen registreren) niet geregistreerd, wel van de KH-tests.
Strikt genomen zou men hier in plaats van carbonaathardheid "van het vermogen om zuren tot pH 4,3 te binden" spreken - maar dit doet in de aquarium praktijk bijna niemand.
Anders gezegd: Als men het in de aquaristiek over de "KH" heeft, is in waarheid het "vermogen om zuren te binden" gemeend.
Op deze manier kan de gemeten "KH" inderdaad boven de GH liggen.
Dit is overigens geen "geconstrueerd voorbeeld uit het laboratorium", maar deze situatie komt in de natuur inderdaad voor. Schoolvoorbeelden, die ook voor de aquaristiek belangrijk zijn, zijn het Malawimeer en het Tanganyikameer: In het Malawimeer ligt de gemeten totale hardheid bij ca. 5 °dGH, de "carbonaathardheid" bij 7 °dKH; in het Tanganyikameer zijn het ca. 11 °dGH en 16 °dKH.
Groetjes
sera GmbH
Dr. Bodo Schnell